In de wintermaanden komt de natuur tot rust. De sapstromen in de naaldbomen nemen af. Het destilleren in de destilleerwerkplaats ligt ook stil. Trouwens, het is te koud en kost teveel energie om de ketel op te stoken naar 100 graden Celsius.
Ondertussen houden we natuurlijk wel de ontwikkelingen bij op het gebied van destilleren. Zowel in Nederland als in het buitenland.
Amsterdam – Almere – Middenmeer
Eind vorig jaar viel Henks oog op een interessant artikel. Boye en Noëlle van RUIK waren van plan om van de Nordmannspar die tijdens de feestdagen op de Dam in Amsterdam stond een parfum te maken. De gemeente Amsterdam heeft een biologisch geteelde kerstboom op de Dam staan voor de feestdagen. Het bedrijf van Boye en Noëlle had al eerder een parfum gemaakt van sinaasappel etherische olie uit sinaasappelschillen.
Dat geeft meteen een gevoel van herkenning, want in 2015 hebben we ook sinaasappelschillen gedestilleerd. Voor zover Henk begrepen heeft, maakt de etherische olie onderdeel uit van de parfum waarbij voor de compositie alleen natuurlijke geurstoffen worden gebruikt.
De keuze door RUIK om deze duurzame kerstboom te gebruiken is verstandig, aangezien er bestrijdingsmiddelen worden gebruikt bij het telen van kerstbomen. Door te kiezen voor een biologische kerstboom voorkom je dat er met de etherische olie bestrijdingsmiddelen in de uiteindelijke parfum terecht komen.
Het hergebruik van deze kolossale boom spreekt ons aan. Zoals Ruik het omschrijft: Wij redden de boom en maken er parfum van!
We hebben het project met de nodige belangstelling gevolgd. Interessant ook om te zien hoeveel olie er nog uit een naaldboom te halen is, die ruim een maand na de kap gedestilleerd zou worden.
Boye en Noëlle vroegen via de mail aan Henk: “We gaan de takken hakselen, we willen dit waarschijnlijk deze week al doen. Maar de destillatie is pas over twee weken. Heeft dat een grote invloed op de kwaliteit van de olie?”
Henk heeft geadviseerd om pas kort van te voren te gaan hakselen om zo het beste resultaat te krijgen aan opbrengst en kwaliteit van de etherische olie.
Uiteindelijk hebben Boye en Noëlle met hulp van vrijwilligers ruim 1000 Kg gehakselde takjes kunnen halen uit de 80 jaar oude uit Duitsland afkomstige Nordmannspar.
Ze hebben deze hoeveelheid laten destilleren bij Erven Th. Koomen B.V. in het Noord-Hollands Middenmeer. Dit bedrijf is al ruim 50 jaar actief het destilleren van voornamelijk etherische olie uit zaden.
Wil je ook je meer verdiepen in het boeiende proces van stoomdestilleren en naaldbomen? Woon je verder weg? Volg de online cursus!
Ondertussen in Alicante: naaldbomen destilleren met hydrolaat
In dezelfde periode dat Boye en Noëlle bezig waren met hun Nordmannspar werd ik benaderd door een Nederlander woonachtig in Alicante (Spanje). Peter vroeg Henk advies over het destilleren van naaldbomen. INDEKOPERENKETEL heeft daar de afgelopen jaren redelijk veel ervaring mee opgedaan, dus een aantal praktische tips waren gauw uitgewisseld.
Peter gebruikt hydrolaat om mee te destilleren van Pure Pine Oil. Dat komt omdat er veel kalk en ijzer in het water zit in die streek.
Hydrolaat kan hergebruikt worden voor het stoomdestilleren. Hydrolaten bevatten wateroplosbare bestanddelen uit de plant plus nog een heel gering percentage bestanddelen uit de etherische olie. In principe moet het hergebruik van het hydrolaat geen effect hebben op de kwaliteit van de olie omdat de wateroplosbare bestanddelen niet in de olie terecht kunnen komen. Peter noemde de kleur van de olie lichtgroen. Dat is wel apart, vinden we. Olie van de Grove Den, Douglasspar en Lariks die wij destilleren is altijd vrijwel kleurloos tot heel licht geel. Op de foto ziet de olie er goed uit.
Peter woont buiten Castalla in Alicante en heeft verschillende soorten naaldbomen. Hij heeft een mix genomen van allerlei soorten door elkaar om te destilleren.
Verder denkt hij na over een toepassing voor alle afgevallen naalden. Soms ligt er wel een laag van 15 cm dik. Mooi materiaal om te recyclen. Aan afgevallen naalden die er al een tijdje liggen heb je niks meer. Naaldbomen moet je dan ook zo vers mogelijk destilleren.
Wij hebben bij INDEKOPERENKETEL onder gunstige omstandigheden een opbrengst van 0,25%. Dat komt neer op 2,5 mL per kg gehakselde takjes van de Grove Den. Uit de e-mail wisseling las Henk dat Peter een opbrengst had gekregen van ruim 5 mL uit 1 Kg gehakselde naaldboomtakjes. Dat is op zich geen slecht resultaat.
Peter stuurde ons dit illustratieve filmpje tijdens de destillatie. Hij heeft gebruik gemaakt van twee glazen destilleeropstellingen, waarmee simultaan gedestilleerd kon worden. Hij gebruikt ijsblokken voor de koeling en laat de temperatuur rustig op komen om een gecontroleerde destillatie te krijgen.