Voor het oogstfeest waarmee we afgelopen zaterdag en zondag het seizoen hebben afgesloten was ik op zoek naar een restprodukt, zeg maar afval, waar olie uit te destilleren valt. Dat restprodukt had ik al gauw bedacht. Bijna ieder jaar heb ik eindexamenleerlingen die in het kader van hun profielwerkstuk over de samenstelling van sinaasappelolie destilleren op school. Uit ongeveer 400 gram schillen halen ze dan ongeveer 4 mL etherische olie.

Willem-Jan en Rose-Marie Peeters van tuinderij Peeters

De leverancier van sinaasappelschillen was al gauw gevonden. Bij Tuinderij Peeters konden we afgelopen zaterdag 4 klapkratten met sinaasappelschillen van de Valancia late ophalen. Zij hadden de schillen die die de afgelopen week overbleven bij het sinaasappelsap persen in de koeling bewaard.

Voor het vervoer van de volle en zware klapkratten heb ik mijn fietskar maar weer eens van stal gehaald.

Zondagochtend ben ik begonnen met de sinaasappelschillen te verkleinen voordat ze klaar waren om in de destilleerketel te kunnen. Dat was makkelijker gezegd dan gedaan.

Het kostte me toch nog ruim anderhalf uur om de inhoud van 3 klapkratten te verkleinen. Om de opbrengst te verhogen zou fileren van de schillen nog mooier geweest zijn. Misschien een volgende keer met hulp van een aantal vrijwilligers? De etherische olie zit namelijk in het oranje deel van de schil.

Ik kon in totaal 33 kg (!) sinaasappelsschillen in de destilleerketel kwijt. Na het plaatsen van de deksel van de ketel, het aansluiten op de koelemmer, en het afplakken kon de destillatie beginnen.

 

Het was voor mij de eerste keer dat ik de destilleerketel gevuld had met zo´n grote massa. Bij een met kruiden of naaldboomtakjes gevulde ketel kom ik doorgaans niet verder dan 18 kg. Dat verklaarde dan ook voor een deel dat het 2,5 uur (!) duurde voordat het eerste destillaat uit de koelemmer druppelde.

Het selecte gezelschap aanwezig tijdens het oogstfeest deze zondagmiddag werd zodoende in spanning gehouden. De thermometer kroop tergend langzaam omhoog. Maar hun geduld werd beloond toen de destillatie eenmaal van start ging.

tijdens de destillatie

Er verspreidde zich een heerlijk zoete oranje sinaasappellucht door de destilleerwerkplaats. Er vormde zich al snel een dikke laag etherische olie in de florentijnse vaas die ik gebruikt heb om olie en water van elkaar te scheiden.

florentijnse vaas gevuld met hydrolaat en sinaasappelolie

Na ruim één uur destilleren ben ik gestopt. Uiteindelijke resultaat: 100 mL etherische olie van sinaasappel en plm 3 liter sinaasappelhydrolaat.

Analyse van etherische olie uit sinaasappelschillen

Omdat ik erg benieuwd ben naar de kwaliteit laat ik de sinaasappelolie analyseren op samenstelling en aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen.

We hebben tijdens het oogstfeest op zondag 25 oktober uit 33 Kg sinaasappelschillen 100 mL etherische olie gedestilleerd.

Citrus Sinensis  var. Valencia late

 

 

Uit: The Chemistry of Essential Oils Made Simple van David Stewart

Ik vind het toch interessant om de samenstelling van de olie te laten analyseren. Afgelopen zaterdag kreeg ik de analyseresultaten binnen. Uit de literatuur en door een aantal analyses die IFF voor leerlingen van mijn school heeft uitgevoerd weet ik dat het voornaamste bestanddeel van de olie limoneen is.

Peak RT (min) Compound name % Norm (%)

Allergens

(%)

5 13,3 b-MYRCENE 1,75
1,50 – 3,50
8 16,2 LIMONENE 93,99
93,0 – 96,0
93,99
17 20,7 OCTANAL 0,23
0,10 – 0,40
18 27,6 NONANAL 0,05
0,01 – 0,06

een deel van de samenstelling in % uitgedrukt

Het percentage limoneen, bijna 94%, is inderdaad hoog. Zelfs hoger dan David Stewart in zijn boek aangeeft als bovengrens. Pyrenessences die de analyses heeft uitgevoerd detecteerde met de gaschromatograaf 68 verschillende stoffen.

 

oranges
De eindconclusies was dat de olie qua samenstelling voldoet aan de ISO 3140: 05-2011 norm voor zoete sinaasappel. De olie voldoet aan deze norm als de analyse laat zien dat de stoffen binnen een bepaald percentage liggen. Voor limoneen is dat tussen de 93 en 96 %.

Mocht je interesse hebben in de analyse-resultaten stuur dan een mailtje met je verzoek naar indekoperenketel@gmail.com