Ik kreeg de vraag of ik op korte termijn tulpen zou willen destilleren. Dat leek mij een interessante klus, vooral ook omdat het vorig jaar niet gelukt was. Dat heeft alles met de logistiek te maken. Bij het destilleren van bloemen moet de tijd tussen de oogst en het destilleren zo kort mogelijk gehouden worden.

vers gekopte tulpen

Doe je dat niet dan verlies je opbrengst en kwaliteit van de etherische olie. Over de samenstelling van etherische olie van de tulp is eigenlijk heel weinig te vinden. Ik had wel een aanwijzing over de te verwachten opbrengst: uit 5000 kg tulpenbloemen zou je 1 liter etherische olie moeten kunnen halen. Omgerekend zou ik met een ketel gevuld met 15 kg tulpen 3 mL etherische olie moeten kunnen destilleren.

Tulpen van www.naturalbulbs.nl

Met deze wetenschap had ik de workshopdeelneemster gevraagd om voor plm 15 kg versgekopte tulpen te zorgen. De biologisch gekweekte tulpen heeft ze op de ochtend van de workshop gehaald uit Sint Maartens- vlotbrug een plaatsje in de kop van Noord-Holland. Ze had in totaal ongeveer 30 Kg rode en witte tulpen meegenomen.

We hebben de ketel met in totaal 13 kg tulpen kunnen vullen. Om de tulpen aangedrukt te houden in de ketel heb ik gebruik gemaakt van een koperen afdekrooster.

De ketel was al bijna op stoom toen de tulpen in de destilleerwerkplaats werden binnengedragen, dus het duurde niet lang voordat het eerste destillaat uit de koelemmer kwam druppelen.

Op verschillende momenten tijdens het destilleren hebben we geroken bij de uitloop van de koelemmer. Dit zijn de beschrijvingen van geur die we hebben waargenomen:

bloemig/kruidig

terpentine

het lijkt alsof je met tulpen kan verven

Het hydrolaat was licht troebel, en zoals te verwachten was er weinig of geen olie waarneembaar tijdens de destillatie. Voor de scheiding van hydrolaat en olie heb ik gebruik gemaakt van een scheitrechter.

 Na ruim anderhalf uur destilleren zijn we gestopt. Resultaat: 3 flessen geurig hydrolaat en geen waarneembare etherische olie. Dat kan als teleurstellend worden beschouwd, maar ook wel verklaarbaar.

tulpenbloemen na de destillatie

Er zijn namelijk een aantal factoren van belang die we niet kennen. Allereerst de tulp zelf. Tulpen zijn eigenlijk alleen doorgekweekt op eigenschappen als kleur en vorm. Dit kan betekenen dat andere eigenschappen zoals geur minder worden, dus ook de hoeveelheid etherische olie die de bloemen produceren.

Ook zal het tijdstip van het oogsten van de tulpenbloemen van belang zijn. En niet onbelangrijk de hoeveelheid zonuren die de bloemen vlak voor de oogst hebben ontvangen.

Foto: Catharina de Bruin

Ik ben in ieder geval tevreden dat ik een keer verse tulpenbloemen heb kunnen destilleren en de workshopdeelneemster op weg heb kunnen helpen in haar zoektocht naar het maken van een parfum op basis van natuurlijke geurstoffen.